Houtbouw: hoe werkt dat eigenlijk?
22 mei '23
Houtbouw is een duurzame oplossing. Niet gek dat deze manier van bouwen steeds populairder wordt, maar hoe werkt dat eigenlijk: wonen in een woning van hout? Wat zijn de voordelen van houtbouw ten opzichte van een woning van beton- en staalbouw? In dit artikel beantwoorden we de meest gestelde vragen.
“Is een houten huis moeilijker te isoleren?”
Hout reguleert van nature vocht, waardoor het zich perfect leent voor de isolatie van woningen. Hierdoor blijft de luchtvochtigheid goed in evenwicht. Dit heeft een positieve invloed op het interne klimaat van het huis en zijn de luchtvochtigheid en de temperatuur goed in balans. Een pluspunt voor zowel de gezondheid als de energierekening!
“Is beton veel steviger en weersbestendiger dan hout?”
Hout staat bekend om het lichte-, flexibele- en sterke karakter. Door de combinatie van deze eigenschappen kwalificeert hout zich als een zeer geschikt en betrouwbaar bouwmateriaal. De ervaring leert dat houten gebouwen, mede door de flexibiliteit en de sterkte, bij extreme natuurrampen ook minder schade oplopen dan “traditioneel gebouwde” gebouwen. In gebieden, zoals Groningen, waar de kans op aardbevingen groter is, gaat de voorkeur dan ook vaak uit naar houtbouw.
“Duurt houtbouw langer en zijn de kosten veel hoger?”
Houtmateriaal is licht en wordt geprefabriceerd. Dit is een groot voordeel; het maakt het mogelijk om sneller te bouwen. Op die manier kan er bespaard worden op onder andere transport, arbeid, materiaal en fundering. Hiernaast is de duur van de (eventuele) dubbele lasten daardoor ook korter.
Bovendien: materiaalkosten van hout zijn op dit moment hoger dan beton. Daar staat tegenover dat de prijzen van staal, baksteen en beton, door de nieuwe invoering van CO2-taksen op niet hernieuwbare materialen, steeds hoger gaan worden. Hout is wel een hernieuwbaar materiaal en zal daarom niet worden belast met CO2 taksen.
“Zijn huizen gemaakt van hout heel gehorig?”
Houtbouw is licht van gewicht en absorbeert zo minder geluid en trillingen dan zwaardere bouwmethodes. Dit zorgt misschien voor een uitdaging, maar niet één die niet opgelost kan worden. De combinatie van verschillende oplossingen, bijvoorbeeld voorzetwanden, dempers en spouwen, zorgen ervoor dat het geluid voldoende wordt geïsoleerd. Houtbouw voldoet zo aan de eisen waar elke woning (hout, beton of staal) aan moet voldoen. Sterker nog, de akoestiek wordt in ruimtes met houten wanden en/of vloeren over het algemeen juist als aangenaam ervaren doordat het een stuk minder nagalmt dan woningen van beton.
“Hoe milieuvriendelijk is houtbouw?”
Beton en staal worden steeds schaarser. Duurzaam geproduceerd hout groeit meerdere malen terug binnen de levensduur van een gebouw. Een onbeperkt hernieuwbaar product. De bossen worden duurzaam beheerd doordat er nooit méér gekapt wordt dan dat er bij groeit. Na het oogsten worden er weer nieuwe bomen aangeplant. In een duurzaam beheerd bos wordt de vitaliteit en biodiversiteit verbeterd of gehandhaafd. Houtbouw is daarom zeer passend in een duurzame circulaire gedachte. Houtbouw draagt ook bij aan CO2 reductie, wat direct leidt tot klimaatverbetering. Win-win dus! Dit gebeurt op drie manieren: CO2 wordt opgenomen en behouden door de bomen in de bossen, CO2 wordt behouden in de houten bouwmaterialen én houtbouw vermindert de CO2 uitstoot van traditionele bouw.
“Vliegen huizen van hout sneller in brand?”
Stel jezelf gerust: brandveiligheid kan gegarandeerd worden in een houten woning. Massief hout is namelijk niet makkelijk ontvlambaar. Wanneer je een massief blok hout op een vuur legt, zal het hoogstens even gaan smeulen, maar in de meeste gevallen dooft het vanzelf. Brand bij (massieve) houtbouw verloopt volgens een zeer voorspelbaar karakter. Wanneer een houten gebouw in brand staat, zal het als eerste de buitenste laag aantasten (verkolen). Terwijl deze buitenste laag langzaamaan aan het verkolen is, behouden de binnenste lagen hun volledige constructieve capaciteit. De duur van het verkolen van de buitenste lagen wordt de inbrandsnelheid genoemd, die per houtsoort berekend kan worden. Tot slot kan de brandwerendheid nog worden verhoogd door middel van brandvertragende platen en sprinklerinstallaties.
Verschil CLT en HSB
Er wordt in Nederland voornamelijk gewerkt met twee houtbouw technieken: de houtskeletbouw (HSB) en de Cross Laminated Timber (CLT), oftewel kruislaaghout. De structuur van de HSB bestaat, zoals de naam al zegt, uit een skelet van houten balken. CLT bestaat uit verschillende lagen die kruislings op elkaar gelijmd zijn.
Bron: van der Lugt, Dr. ir. Pablo. Houtbouwmythes ontkracht het onderscheid tussen fabels en feiten. Amsterdam Institute for Advanced Metropolitan Solutions.